Een burn-out lijkt mensen te overvallen. Je hoort: ik dacht dat ik migraine had, maar het ging van kwaad tot erger. Ik dacht dat een paar dagen rust me goed zouden doen. Een paar dagen werden elf maanden. Pas met achteraf redeneren worden de voorafgaande signalen van de burn-out herkend. Hoe kan dat? 

5 signalen die erop wijzen dat je dicht tegen een burn-out aan zit of die burn-out misschien zelfs al hebt

1. De To Do lijst is je vijand geworden

Werk is de laatste tijd meer veranderd in een zware opgave dan dat je er nog plezier uit haalt. Je bent eerder geneigd te vertellen wat er niet goed gaat dan te delen wat er leuk is. Enthousiasme en plezier zijn steeds vaker frustratie en irritatie.

Je krijgt het gevoel achter de feiten aan te lopen, jezelf en anderen teleur te stellen. De projecten en taken lijken zich maar op te stapelen. Die To Do lijst wordt steeds langer en blijft zelfs in de kast liggen omdat je die dag overspoelt wordt met alledaagse acties. Je merkt uitstelgedrag, ook voor de simpele taken. 

Overzicht houden op je taken wordt steeds moeilijker. Je krijgt het gevoel grip te verliezen. Je hebt zoveel ballen hoog te houden dat je in de nacht wel eens wakker schrikt. Iets zijn vergeten of nog extra actiepunt bedacht.

Jouw professionaliteit en betrokkenheid zijn van hoog niveau. Toch krijg je jammer genoeg maar weinig erkenning of waardering vanuit je omgeving.

2. Als ik dit klaar heb kan ik weer rust vinden

Je geeft honderd-en-een redenen die je geruststellen dat je eerst nog iets af moet ronden om daarna te kunnen ontspannen. Je hebt gelijk, zo werkt het vaak! Je kunt onderstaand lijstje waarschijnlijk met gemak vertalen naar jouw eigen situatie. 

• • • • Ik ga straks weer mijn sporten oppakken, daar heb ik nu even geen tijd voor.
      • Ja, die afspraak met de dokter maak ik. Maar eerst volle focus op mijn werk.
      • Als de scheiding rond is, heb ik weer ruimte voor mezelf.
      • Voordat ik mijn baan verander, moet ik eerst die verbouwing achter de rug hebben.
      • Als ik dit project klaar heb dan kan ik weer aandacht schenken mijn partner.
      • Ik voel me niet fit, maar dat komt wel weer wanneer ik motivatie voel om weer te sporten
      • Deze baan geeft mij geen plezier maar als het écht niet meer gaat zal ik solliciteren
      • Als de kinderen ouder zijn ga ik solliciteren. Dan heb ik meer tijd en ruimte.
      • Alles kost mij zoveel tijd en energie. Sporten en gezond eten pak ik over een paar maanden wel op.
      • Deze overuren maak ik. Het is nu gewoon nodig, straks haal ik het wel weer in.

Herken je ze?
Wat zijn redenen waarom jij nog geen rust neemt? Erken je dat jouw taken of projecten momenteel worden uitgevoerd in de tijd die je nodig hebt voor ontspanning?

Het zijn ideale redenen om familie en vrienden die zich zorgen maken flink mee om de tuin te leiden. Je raadt het al, er is altijd wel een goede reden waarom die rust niet komt. Je moet door… Nog even dit en dan…Dit is een belangrijk signaal dat een burn-out dichterbij is dan je denkt.

3. Druk zijn met symptoombestrijding

• • • • Vaker last krijgen van hoofdpijn met als oplossing paracetamol of zwaardere medicatie
      • Wat vaker grieperig zijn. Geen tijd voelen om ziek te melden en dus maar doorgaan
      • Bij de huisarts zoek je naar een oplossing voor slapeloosheid
      • Hulpmiddelen aanschaffen voor je werkplek vanwege last in je schouders, rug, nek of armen.
      • Fysio inschakelen voor lichamelijke (stress)klachten
      • Extra vitamines slikken voor meer energie

De pijntjes en klachten stapelen zich ongemerkt op en vaak heb je niet in de gaten dat je lijf begint te piepen en kraken omdat het steeds verder uitgeput raakt. Wie ooit een burn-out heeft gehad, ziet pas naderhand dat het lichaam alles uit de kast heeft getrokken om je signalen te geven dat je te ver gaat. 

4. Sportschool sponsoren

Het begint met een keer overslaan en daarna wordt het steeds aantrekkelijker. Het voelt écht als tijdswinst om niet meer te hoeven omkleden, moe te worden van bewegen en daarna nog te moeten douchen. ‘Volgende week pak ik het wel weer op’, vertel je jezelf week na week. Ondertussen geef je jouw lichaam nog minder de kans de stresshormonen af te breken. Ben je close bij een burn-out dan is de gedachte om je schoenen aan te moeten trekken al vermoeiend genoeg voor die dag.

5. Feestjes en afspraken met familie en vrienden afzeggen

Bewandel je de route van burn-out dat wordt het met de tijd steeds normaler om afspraken met vrienden en familie af te zeggen. De vermoeiende gesprekken, verplicht sociaal moeten doen, er moe van terugkomen. ‘Even bijkomen’, hoor je jezelf zeggen. Je merkt dat het eigenlijk niet echt helpt om maandag weer fit op werk te verschijnen.

Ik een burn-out? Ik ben sterk, mij overkomt dat écht niet!

Spijker op de kop! Mensen die burn-out raken zijn behoorlijk sterk. Ze gaan maar door. De wil is zó sterk dat het tot ongekende prestaties leidt. Sterk moeten zijn gaat samen met een groot gevoel van verantwoordelijkheid. Mensen met een hoog verantwoordelijkheidsgevoel en mensen die in autonome functies werken zijn sneller kwetsbaar voor een burn-out. Bijvoorbeeld leerkrachten, zorgmedewerkers en managers.

Herken je de voorbeelden?

• Ik kan me niet ziek melden, het team loopt over van werk.
• Ik moet door, niemand weet exact wat ik precies doe (autonome functies).
• Als ik niet aanwezig ben loopt alles spaak.
• Mijn werk (tijdelijk) aan iemand overdragen? Onmogelijk, dat kost meer tijd! Inwerken en daarna weer alles rechtzetten wat er mis gaat.
• Ik ga me echt niet ziek melden. Daar heb ik mezelf alleen maar mee. Ik red het nog wel.
• Ik laat mijn collega’s niet stikken.
• Mij kwetsbaar opstellen, aangeven dat het me niet meer lukt of gaat? No-way ze zien me aankomen!

Door jouw kracht draait alles op rolletjes

Door jouw kracht blijft het bedrijf of dat project draaien. Structureel verandert er niets wanneer je op deze manier blijft doorrennen. Het hoofd luistert niet naar wat het lichaam nodig heeft. Je batterij raakt ongemerkt steeds verder leeg. Tot het niet meer gaat en jij niet anders kunt dan je ziek melden.

Stank voor dank
En dan blijkt er achteraf vanuit de organisatie toch een oplossing voor de problemen te zijn waar jij zo hard voor vocht. De organisatie gaat gewoon door. De focus ligt niet meer op jouw kennis en perfectionisme. Zij gaan door en jij bent op… kapot… ziek thuis. Een belletje hoe het met je gaat? Meeleven? Het valt dan ineens tegen. Stank voor dank! Zo voelt het!

Voor burn-out ervaringsdeskundigen was dit vaak een blinde vlek. Jij bent ook gewoon een mens en uiteindelijk ook misbaar op je werk. 

Burn-out voorkomen door niet achterom maar juist vooruit te kijken

Je zegt: zó wil ik niet meer verder. Het is sterk om dit te erkennen bij jezelf. Voorafgaand of tijdens een burn-out zul je vast meer willen begrijpen waarom jou dit overkomt. Dat kan. De vraag is dan: wat levert dat jou concreet op voor de toekomst?

Met behulp van bewustzijnscoaching gaan we met jouw kleine beetje energie niet wroeten in het verleden. Dit kost nog meer pijn en energie. We gebruiken juist jouw energie om samen naar een gezonde toekomst te kijken en te werken aan (preventief) herstel. Daarna kun je vanuit een gezonde mentale fitheid kijken hoe het is zover heeft kunnen komen.